حقوق مالکیت در لغت یعنی مالک بودن و صاحب چیزی بودن. در کتاب ترمونولوژی حقوق مالکیت به این ترتیب تعریف شده است : ” حقی است که انسان نسبت به شی ای دارد و می تواند هر گونه تصرفی را در آن انجام بدهد.
به جز آن چه که مورد استثنای قانون باشد. حق استعمال و بهره برداری و انتقال یک چیز به هر صورت مگر در مواردی که قانون استثنا کرده باشد .
در قانون مدنی ایران مالکیت فقط در مورد عین استعمال نشده است. در اصطلاح فقه هر سلطه ی قانونی را ملک نامند و مالکیت صفتی است که از این نظر به کار برده می شود .
بنابراین مالکیت خانه ، مالیک حق تحجیر، مالکیت منافع و غیره ” حق مالکیت می باشند. طبق این تعریف معنی مالکیت از این قرار است که کسی حق استفاده ، بهره برداری و انتقال مالی را دارد و تنها چیزی که می تواند این حق را محدود کند قانون می باشد . البته در حق مالکیت تنها برای اموال استفاده نمی شود.
از موارد حمایت قانون از مالک، می توان به حمایت از وی دربرابر غاصب (کسی که مال را از سلطه ی مالک در می آورد یا مانع استفاده ی او از مال خود می شود) نام برد .
به موجب رابطه ی حق مالکیت، این حق (حق مالکیت) به مالک داده می شود که بدون داشتن مزاحم یا محروم شدن از حق قانونی خود، هرگونه استفاده را از اموال تحت سلطه ی خود را داشته باشد .
مالکیت، درصورتی که مالک خود دولت باشد، تحت عنوان مالکیت عمومی شناخته می شود و در مقابل آن مالکیت فردی قرار دارد.