قطعاً میدانید که یکی از سریعترین و آسانترین راهها برای حل اختلاف بین طرفین، به خصوص اختلافهای حقوقی و قضایی، ایجاد صلح و سازش است. در حقوق ایران هر یک از طرفین دعوا میتوانند با طرف مقابل برای رسیدن به سازش به توافق برسند و دعوا را از این طریق پایان بخشند.
درخواست صلح و سازش در دادگاه از شرایط خاصی برخوردار است که در این مقاله قصد داریم به این موضوع بپردازیم. در این مورد باید گفت که فرقی نمیکند شاکی یا خوانده دادخواست صلح و سازش را ارائه کرده باشد؛ به هر روند رسیدگی به این درخواست تقریباً یکسان خواهد بود
.

درخواست صلح وسازش
طبق ماده 186 قانون، هر کس میتواند در مورد هر ادعایی از دادگاه بدوی به طور کتبی دادخواست صلح و سازش کند و طرف مقابل را به سازش دعوت کند. درخواست سازش میتواند توسط هر شخص حقیقی و حقوقی یا حتی اشخاص حقوقی موضوع حقوق عمومی مطرح شود.
یکی از مهمترین نکات در این مورد این است که دادخواست سازش باید کتباً ارائه شود. علت این مسئله این است که پیش از اقامه دعوای اصلی بوده و باید توسط ارجاع کننده به شعبهای ارجاع شود که روی برگه دادخواست نوشته شده و در دفتر ثبت دادخواستهای کل ثبت شود. طبق قانون درخواست باید در دو نسخه تنظیم شود تا یک نسخه آن به طرف مقابل ابلاغ شود. همچنین شایسته ذکر است که هزینه دادخواست دادخواست صلح و سازش برابر با هزینه دعاوی غیر مالی میباشد.
البته سازش میتواند در دفترخانه اسناد رسمی و خارج از دادگاه نیز انجام شود. در صورتی که سازش در دفتر اسناد رسمی صورت بگیرد، اجرای آن مانند مفاد اسناد رسمی الزامی خواهد بود.
دیگران هم این مقاله را پسندیدند
مرجع صالح برای دادخواست صلح و سازش:
مرجع صالح برای دادخواست صلح و سازش دادگاه بدوی یا عمومی است. البته در قانون، محل دادگاه مشخص نشده است. با توجه به ماده 187 میتوان دادگاه محل اقامت خوانده را صالح دانست اما در هر حال صدور قرار رد درخواست یا قرار عدم صلاحیت دادگاه محل درخواست، منتفی است.
این بدان معناست که هر دادگاه بدوی میتواند درخواست سازش را ثبت کند حتی اگر صلاحیت آن را نداشته باشد. پس از ثبت درخواست سازش، وقت رسیدگی توسط دادگاه مشخص میشود و طرفین برای احراز خوانده مقرر دعوت میشوند. تشریفات ابلاغ مثل هر دادخواست دیگری است منتهی باید در ابلاغیه ذکر شود که مخاطلب برای سازش دعوت میشود.
سازش پس از اقامه دعوا چگونه است؟
م
رجع صالح برای دادخواست صلح و سازش دادگاه بدوی یا عمومی است. البته در قانون، محل دادگاه مشخص نشده است. با توجه به ماده 187 میتوان دادگاه محل اقامت خوانده را صالح دانست اما در هر حال صدور قرار رد درخواست یا قرار عدم صلاحیت دادگاه محل درخواست، منتفی است.
این بدان معناست که هر دادگاه بدوی میتواند درخواست سازش را ثبت کند حتی اگر صلاحیت آن را نداشته باشد. پس از ثبت درخواست سازش، وقت رسیدگی توسط دادگاه مشخص میشود و طرفین برای احراز خوانده مقرر دعوت میشوند. تشریفات ابلاغ مثل هر دادخواست دیگری است منتهی باید در ابلاغیه ذکر شود که مخاطلب برای سازش دعوت میشود
.
این مقاله به شما پیشنهاد میشود
آیا امکان صلح و سازش در فرجام خواهی وجود دارد؟
زمانی که نسبت به رأی دادگاه تجدیدنظرخواهی می شود و پرونده در دیوان عالی کشور مطرح می شود و سپس تقاضای سازش می شود.
لذا در تجدیدنظرخواهی پرونده می توان دادخواست صلح و سازش داد. توجه داشته باشید که معمولاً در دعوایی که در دادگاه اقامه شده است سازش صورت می گیرد، اما این مانع از مصالحه طرفین در توافق نامه در مورد سایر دعاوی که دارند نیست.
چگونه سازش کنیم؟
پس از تقدیم دادخواست صلح و سازش، طرفین در دادگاه حاضر می شوند و اظهارات آنان بررسی و برای توافق تلاش می شود. در بسیاری از موارد ممکن است سازش به نتیجه نرسد و طرفین به توافق نرسند و در این موارد عدم توافق نیز به امضای طرفین می رسد. همچنین در صورتی که یکی دو طرف دعوا نخواهند امضا کنند، دادگاه وضعیت آن را مشخص می کند. در صورتی که پس از ابلاغ دعوتنامه، طرف دعوا با شرکت در جلسه حل و فصل موافقت نکند و یا کتباً پاسخ دهد که حاضر به سازش نیست، دادگاه آن را در پرونده قید می کند.
همچنین در صورت موافقت طرفین با دادخواست صلح و سازش، دادگاه بر اساس مذاکرات و نتایج به دست آمده پس از سازش، گزارش اصلاحی مبسوطی تهیه می کند. شایان ذکر است دادگاه در جلسات سازش به عنوان میانجی عمل می کند و در احکام و موارد توافقی دخالتی نمی کند. بنابراین او را بیشتر مشاور می دانند. همچنین گزارش اصلاحی تهیه شده حکم و دستور تلقی نمی شود و حتی از اعتبار قضاوت نیز برخوردار نیست.
توجه داشته باشید که موارد و امتیازات داده شده در مذاکرات صلح و سازش در صورت عدم توافق نهایی طرفین باطل است. این موارد فقط در صورتی قابل اعمال است که شخص اعتراف محکمی کرده باشد. مثلاً اگر یکی از طرفین دعوا از طرف دیگر تقاضای انتقال مالی کند و در این مورد مصالحه ای صورت نگیرد، ادعای مالکیت برای طرف دیگر غیرقابل قبول است.
توجه داشته باشید که در صورتی که دادگاه وارد رسیدگی ماهوی شده و رأی قطعی صادر کرده باشد، امکان سازش قبل از اجرا وجود دارد که در این صورت مأمور اجرا رأی سازش را صادر می کند. از طریق شورای حل اختلاف نیز امکان سازش وجود دارد.
مزیت درخواست صلح و آشتی
یکی از مشکلاتی که در مراجعه به مراجع قضایی وجود دارد، تاخیر در رسیدگی و طولانی شدن روند صدور رای است که به دلیل کثرت پرونده های قضایی است. همچنین ممکن است گاهی یکی از طرفین به حق خود نرسد و به هر دلیلی محکوم شود.
بنابراین قانون امکان سازش طرفین با طرف مقابل و پایان دادن به اختلاف را در مراحل مختلف اقامه دعوی در دادگاه فراهم کرده است که قبلا توضیح دادیم. درخواست صلح و آشتی روند قانونی را کوتاه می کند و هزینه ها را کاهش می دهد.
دادخواست صلح و سازش و قبولی آن موجب می شود که دادگاه بلافاصله گزارش اصلاحی صادر کند و نتیجه رسیدگی و سیر دعوا به سرعت خاتمه یابد. پس از سازش، طرفین نمی توانند مانند سابق اقامه دعوی کنند و در صورت اعتراض باید دادخواست ابطال صلح نامه را از دادگاه بخواهند.
نمونه سازش نامه (سازش نامه)
علاوه بر دادخواست صلح و سازش، برای اینکه طرفین به سازش معتبر بپردازند، باید سازش نامه مناسب تهیه و این نامه به امضای طرفین برسد. در ادامه به بررسی نمونه سازش نامه می پردازیم که می تواند به شما در تنظیم آن کمک کند. توجه داشته باشید که منظور از منفعت آن است که مال عینی و مادی را که در تصرف خود است از تصرف خود خارج کرده و در ملک طرف مقابل یعنی داور قرار دهد.
نمونه:
مواد: خانم/آقای با شماره شناسنامه ….. صادر شده از ….. و با کد ملی …… به نشانی ……….
متصالح: خانم/آقای …… با شماره شناسنامه ……. صادر شده توسط … و با کد ملی ….. به آدرس ……. .
اقلام صلح: کلیه حقوق راجع به شش دانگ مالکیت و مساحت و اشراف اعم از حق تملک، تجارت، تجارت و سرقفلی یک واحد مغازه تجاری با پلاک …… واقع در نشانی ……. با کلیه ضمایم و آنچه در سند مالکیت ثبت شده اعم از پارکینگ، خطوط آب، برق، گاز و تلفن تعیین شده در آن و متعاقباً ترتیب این قرارداد در خصوص انتقال کلیه حقوق ناشی از مالکیت موضوع صلح ذکر شده در سند تنظیم انتقال قطعی. با ثبت این قرارداد، مطالب ادعای مالکیت واحد تجاری مذکور را نخواهد داشت.
مبلغ قرارداد: مبلغ ……….. ریال به ارز رایج که طبق اظهارنامه سود به صورت کامل و نقد تسلیم و پرداخت گردید.
توجه داشته باشید که این سازش نامه به عنوان مثال است و اگر در مورد دیگری سازش صورت گیرد، باید بر اساس آن سازش تنظیم شود.
